Skip to main content

MAKABAGONG TUYUAN NG ISDA, SINUBUKAN SA CALAMBA

Ang modelo ng cabinet solar dryer na yari sa kahoy at plastic liner na ipinagkaloob ng Macondray Plastics, Incl. Sa mga kababaihan ng Barangay Masili sa Calamba City. Ito ay madaling buuin ng mga karaniwang karpintero. (PCAMRD Photo)


Sa koordinasyon ng Philippine Council for Aquatic and Marine Research and Development (PCAMRD) ng Department of Science and Technology, ay sinubukan sa loob ng isang buwan ng mga kababaihan sa Barangay Masili sa Calamba City ang pagiging epektibo ng cabinet-type solar dryer na pinaunlad ng Macondray Plastics, Inc. sa Davao City sa pagtutuyo ng isda, at maging ng mga ani sa bukid.

Nabatid mula kay Dr. Dalisay DG. Fernandez, hepe ng Research Information Utilization Division ng PCAMRD sa Barangay Timugan sa Los Baños, noong nakaraang taon, ang Macondray Plastics, Inc. na naka-base sa Davao City, ay hiniling ang tulong ng PCAMRD upang masubok ang pagiging epektibo ng isang proto-type model ng cabinet solar dryer, na tinatawag nilang “Heliohaus” sa pagtutuyo ng isda na huli sa dagat tabang, upang maihambing sa uri ng isdang tinuyo sa tradisyonal na pagbibilad nito sa sikat ng araw, sa paniniwalang kung magigng epektibo ang makabagong disenyo ng tuyuan ay makatutulong ito sa pagpapasigla sa industriya ng palaisdaan sa antas na pantahanan.

Sa pakikipag-ugnayan sa pamunuan ng sangguniang barangay ng Masili, iniulat ni Dr. Fernandez na 13 kababaihan ang lumahok sa isasagawabg isang-buwang pagsubok at pag-aaral ng bagong teknolohiya, na ang pangunahing layunin ng pag-aaral/pagsubok/pagsasanay ay maturuan ang mga ina ng tahanan ng payak subali’t makabagong paraan ng pagpoproseso ng isda, tulad ng siganid, ayungin, tilapia, at hipon, upang maitaas ang antas ng kabuhayan ng mga pamilya ng nabubuhay sa huli sa Laguna de Bay.

Sa isinagawang paghahambing, naidikumento ng ang panahon ng pagtutuyo sa heliohaus ay isang araw at kalahati, samantalang sa tradisyonal na pamamaraan ay dalawa hanggang tatlong araw depende sa kalalagyan ng panahon. At ang tinuyo sa heliohaus ay walang napapansing kumakapit na duming dala ng hangin, pantay ang pagkatuyo, at natitiyak ang kaayaayang moisture content kaya may katiyakang magiging matagal ito sa tindahan o mahaba ang shelflife. Wala pang langaw na nakadadapo sa mga tinutuyong isda.

Napansin pang kahit na umulan, ang cabinet ay hindi na kinakailangang isulong at naipagpapatuloy nito ang proseso ng pagtutuyo sapagka’t ang init ay nananatiling nasa loob ng kabinet, samantalang ang tuwirang tinutuyo sa ilalim ng sikat ng araw ay kinakailangang isilong, na kung matuyo man ay sinisibulan ng amag.

Nang matapos ang pagsasanay, iniulat ni Dr. Dalisay Fernandez na ang mga kalahok ay nagkaroon ng sapat na kasanayan sa tamang paghahanda ng tinunaw na asin o brine solution na ipinanghuhugas sa tutuyuing isda, pagtantya sa moisture content ng tinuyong isda, at tamang pagbabalot nito o packaging hanggang sa maihatid sa pamilihan. Ang cabinet solar dryer ay epektibo rin sa pagtutuyo ng mga gulay o buto ng halaman, tulad ng kamias at gabi na mapagkukunan din ng karagdagang pagkakakitaan.

Bilang pagkilala sa kahalagahan ng cabinet solar dryer o heliohaus, ang Macondray Plastics, Inc. ay naghandog ng isang yunit ng nabanggit na kabinet sa samahan ng mga kababaihang lumahok sa pagsasanay na ginagabayan ng liderato ng barangay, sapagka’t ito ay kinikilalang bahagi ng livelihood development program ng Sangguniang Barangay ng Masili, na sinasang-ayonan ni Mayor Joaquin Chipeco Jr., pagbibigay ulat pa ni Dr. Fernandez ng DOST-PCAMRD. (Ruben E. Taningco)

Comments

Popular posts from this blog

DOÑA LEONILA (MINI-FOREST) PARK

What is now known as Doña Leonila (Mini-Forest) Park overlooking the Sampaloc Lake is actually a portion of the site for the City Hall Complex purchased in 1937 by the Municipal Government of San Pablo headed by President Inocencio Barleta, which was partly developed after the termination of World War II under the administration of appointed City Mayor, Dr. Fernando A. Bautista. During the incumbency of elected Mayor Lauro D. Dizon Sr., with the help of the Rotary Club of San Pablo, and under the supervision of Dr. Juan B. Hernandez, then club secretary of the local Rotary Club and Chairman of the City Beautification Committee, constructed some park structures at the park, with the fountain featuring the country lass with agriculture harvest as centerpiece. Probably, Hernandez and then City Engineer Perfecto Reyes were inspired by the figures affixed on the façade of the City Hall Building which symbolizes progress. Sometimes on April of 1961 when then President Carlos Garcia made a...

FELICISIMO T. SAN LUIS, ANG ALAMAT NG LAGUNA

Si Abogado Felicisimo Tobias San Luis, na isinilang noong Hunyo 23, 1919, at lumaki sa Bayan ng Santa Cruz, ay nanungkulang Punonglalawigan ng Laguna simula noong Disyembre 30, 1955 hanggang sa siya ay papagpamahingahin noong Disyembre 18, 1992, o siya ay tuloy-tuloy na nanungkulan sa loob ng 36 taon, 11 buwan, at 18 araw, na kinikilala ng kasaysayan na siya ang natatanging lider na nanungkulan bilang punong tagapagpaganap ng isang lalawigan sa Pilipinas sa ganoong kahabang panahon.      Isang mabuting mananalumpati, nang ibaba ni Pangulong Ferdinand E. Marcos ang Martial Law o ng ipatupad ang Presidential Proclamation No. 1081 noong 1972, sila ni Alkalde Cesar P. Dizon ng Lunsod ng San Pablo noon, ang inatasan ng Pangulo ng Bansa na maglibot sa mga lalawigan ng bansa upang ipaunawa sa mga pinunong lokal   ang kahulugan ng Martial Law bilang isang proseso upang maitatag ang Bagong Lipunan na inaasahang magbibigay-daan upang makamit ang pambansang kaunlarang pa...

BARBARA JEAN APOSTOL A San Pableña
Passed the BAR Examination in the State of New York, U. S. A.

Miss Philippines-USA 2004-2005, Barbara Jean Chumacera Apostol, 27, passed the New York State’s examination for admission to the BAR given on July 24-25, 2007 . She attained her law degree at Hofstra University School of Law in the State of New York where she graduated with honors last May 20, 2007 . At Hofstra Law School , Barbara was the Vice President of the Asian Pacific American Law Students Association and was appointed to the position of Diversity Affairs Coordinator by the president of the Student Bar Association. Ms. Apostol was a 2002 cum luade graduate of Boston College, one of the oldest Jesuit University in the United States with campus in Chestbut Hill, Massachusetts, where she majored in pre-law and communication studies. Incidentally, she completed her elementary and secondary education at Sachem High School in Lake Ronkonkoma, NY. Barbara Jean is a daughter of Antonio Apostol and former Abecinia “Baisy” Chumacera of Barangay San Francisco, San Pablo Ci...